Wstęp do kulturoznawstwa:
- Rodzaje definicji kultury wg A. Kroebera i C. Cluckhohna.
- Kultura a natura – jedność, przeciwieństwo czy sprzeczność?
- Nauka i jej podstawowe pojęcia. Teorie i hipotezy naukowe, ich cechy, funkcje i rola w kulturze.
- Nauka i jej podstawowe pojęcia. Determinizm – indeterminizm – teleologizm. Emipiryzm i racjonalizm.
- Nauka a religia – konflikty i formy dialogu.
- Nauka a mitologia i myślenie magiczne.
- Racjonalizm i irracjonalizm w kulturze.
- Paranauki i ich rola w życiu społecznym.
- Cyberkultura, jej cechy i perspektywa rozwoju.
- Kultura społeczeństwa globalnego.
- Symboliczne pojęcie kultury i człowieka w ujęciu Ernsta Cassirera.
- Marksowska wizja kultury.
- Psychoanalityczna teoria człowieka i kultury (człowiek w ujęciu Freudowskim, porównanie koncepcji nieświadomości u Freuda i Junga, Jungowska teoria archetypów).
- Strukturalistyczne ujęcie kultury (kultura jak język, kulturowe langue i parole, synchroniczne i diachroniczne badanie kultury np. na przykładzie mitu).
- Poststrukturalizm Foucaulta i Barthesa (pojęcie władzy-wiedzy, władza a język, funkcjonowanie i oddziaływanie współczesnego mitu).
- Rzeczywistość ponowoczesna – diagnozy postmodernistów i teoretyków postmodernizmu (Bauman, Baudrillard, Featherstone).
Historia kultury i cywilizacji:
- Historia kultury i cywilizacji europejskiej: podziały chronologiczne i ich uzasadnienie.
- Wiek XIX w historii kultury i cywilizacji: ramy chronologiczne, charakterystyka.
- Epoka nowożytna w historii kultury i cywilizacji.
- Wieki średnie w historii kultury i cywilizacji.
- Obraz świata w nauce europejskiej: przemiany, kontekst kulturowy.
- Innowacje technologiczne XIX w. i ich wpływ na przemiany kulturowe.
- Miejsce sztuki w kulturze europejskiej: historia.
- Technologie powielenia obrazu i tekstu w perspektywie historycznej.
- Sztuka Odrodzenia.
- Sztuka wieków średnich.
- Sztuka epoki baroku.
- Kolekcjonerstwo i muzealnictwo w kontekście historii kultury.
- Sztuka awangardowa w kontekście kulturowym.
- Historia chrześcijaństwa w kontekście przemian kultury europejskiej.
- Historia islamu i judaizmu w kontekście kulturowym.
- Hinduizm i buddyzm: historia, kontekst kulturowy.
Teorie kultury:
- Problem typologii definicji kultury – różnorodność kryteriów. Problem źródeł kultury.
- Adaptacja jako zasadniczy mechanizm tworzenia kultury. Socjobiologia, jej podstawowe założenia.
- Adaptacja jako zasadniczy mechanizm tworzenia kultury. Analogie między rozwojem kulturowym i biologicznym – A Wierciński.
- Adaptacja jako zasadniczy mechanizm tworzenia kultury. Psychologia ewolucyjna.
- Nieświadomość jako źródło kultury. Z. Freud – kultura jako wynik represji i sublimacji. Kultura jako źródło cierpień.
- Kultura jako system symboliczny. Pochodzenie i rodzaje symboli.
- Język i systemy komunikacji jako źródło kutury. Antropolingwistyka , E. Sapir oraz B. L. Whorf. Język a obraz świata.
- Język i systemy komunikacji jako źródło kultury. Językoznawstwo kognitywne. Rola metafory i metonimii w tworzeniu kultury.
- Pozajęzykowe systemy komunikacji i ich rola w kulturze.
- Wartości jako źródło kultury. Problem sposobu istnienia wartości i ich rodzaje.
- Wartości jako źródło kultury. Problem uniwersalizmu wartości – perspektywa filozoficzna i antropologii kulturowej.
- Dialog międzykulturowy i formy akulturacji.
- Spotkanie tradycyjnych systemów wartości z procesami globalizacji. Perspektywy rozwiązań,
- Cechy kultury popularnej.
- Cyberkultura a globalizacja.
- Kultura Internetu.
Metodologia badań kulturoznawczych:
- Porównaj zalety i wady badań ilościowych i jakościowych w naukach społecznych.
- „Oral history” jako metoda badania przeszłości kulturowej.
- Metoda wywiadu w naukach humanistycznych.
- Zogniskowany wywiad grupowy.
- Metody sondażowe w badaniu kultury.
- Zasady projektowania ankiet.
- Źródła wywołane a źródła zastane.
- Analiza semiotyczna tekstów kultury.
- Etapy procesu badawczego. Analiza dyskursu
- Ilościowa analiza treści.
- Obserwacja jako metod badawcza.
- Wykorzystanie podejścia etnograficznego w badaniach organizacji i rynku.
- Zasady doboru próby w badaniach ilościowych.
- Zasady doboru próby w badaniach jakościowych.
- Etyczne problemy badań jakościowych.
- Badania internetu i nowych mediów.